Từ Vụ Thu Hồi Mỹ Phẩm Liên Quan Đoàn Di Băng: Khi Nào Doanh Nghiệp Được Tiêu Hủy Hàng Hóa Vi Phạm?

Vụ việc thu hồi mỹ phẩm liên quan đến công ty của chồng ca sĩ Đoàn Di Băng đang thu hút sự chú ý lớn từ dư luận. Bên cạnh những tranh cãi về quy trình kiểm nghiệm, câu hỏi lớn được đặt ra là khi nào doanh nghiệp mới thực sự có quyền tiêu hủy hàng hóa vi phạm? Bài viết này sẽ đi sâu vào các quy định pháp luật hiện hành để làm rõ vấn đề này, đồng thời phân tích những bất cập và rủi ro tiềm ẩn trong quy trình thu hồi, tiêu hủy hiện tại.

Mỹ Phẩm “Nhà” Đoàn Di Băng Bị Thu Hồi: Ai Chịu Trách Nhiệm Tiêu Hủy?

Sự việc bắt đầu khi Sở Y tế tỉnh Đồng Nai, trong văn bản gửi Bộ Y tế, giao “Công ty TNHH EBC có trách nhiệm thu hồi và tiêu hủy toàn bộ sản phẩm đối với hai sản phẩm mỹ phẩm Hanayuki Shampoo và Hanayuki Sunscreen Body” sau khi phát hiện các sai phạm liên quan đến chất lượng sản phẩm.

Quyết định này đã gây ra nhiều lo ngại trong dư luận, bởi việc để chính công ty vi phạm tự tiêu hủy sản phẩm có thể gây khó khăn cho công tác thanh tra, kiểm tra, điều tra và thậm chí là tẩu tán chứng cứ nếu có dấu hiệu hình sự.

Quy Trình Thu Hồi Và Tiêu Hủy Mỹ Phẩm Vi Phạm Theo Pháp Luật

Vậy, quy trình xử lý hàng hóa vi phạm nói chung và mỹ phẩm kém chất lượng nói riêng được quy định như thế nào? Luật sư Nguyễn Hồng Lĩnh (Đoàn luật sư TP.HCM) cho biết, khi phát hiện hành vi vi phạm, cơ quan chức năng sẽ tiến hành các bước sau:

1. Lập biên bản vi phạm hành chính: Người có thẩm quyền sẽ lập biên bản ghi nhận hành vi vi phạm.
2. Thu thập và xác minh thông tin: Cơ quan chức năng tiến hành thu thập chứng cứ, xác minh mức độ vi phạm, thiệt hại, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, đối tượng vi phạm, thời hiệu xử phạt và xem xét dấu hiệu hình sự.
3. Xác định giá trị tang vật: Xác định giá trị của lô hàng vi phạm để làm căn cứ xác định khung phạt và thẩm quyền xử phạt.
4. Gửi thông báo giải trình: Trừ trường hợp xử phạt tại chỗ, cơ quan chức năng phải gửi thông báo yêu cầu giải trình cho cá nhân, tổ chức vi phạm. Người vi phạm có quyền trình bày ý kiến, đưa ra chứng cứ, đề nghị xem xét tình tiết giảm nhẹ và có thể mời luật sư hỗ trợ.
5. Ra quyết định xử phạt: Dựa trên kết quả xác minh và giải trình, cơ quan chức năng ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, bao gồm mức phạt tiền, hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả.

Theo luật sư Lĩnh, việc tiêu hủy hàng hóa chỉ được thực hiện sau khi có quyết định xử phạt vi phạm hành chính, trong đó có biện pháp khắc phục hậu quả là buộc thu hồi và tiêu hủy.

Các Hình Thức Xử Phạt Đối Với Vi Phạm Trong Sản Xuất, Kinh Doanh Mỹ Phẩm

Luật sư Lĩnh cũng cho biết thêm, hành vi sản xuất mỹ phẩm có công thức không đúng như hồ sơ công bố sản phẩm hoặc không đạt tiêu chuẩn chất lượng có thể bị phạt tiền từ 30 đến 40 triệu đồng. Hành vi thiếu mẫu nhãn sản phẩm (PIF) bị phạt tiền từ 20 đến 30 triệu đồng.

Ngoài phạt tiền, còn có các hình thức xử phạt bổ sung như đình chỉ hoạt động sản xuất mỹ phẩm, tước quyền sử dụng giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất mỹ phẩm. Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc thu hồi và tiêu hủy toàn bộ mỹ phẩm vi phạm.

Trong trường hợp phát hiện các hành vi vi phạm được liệt kê tại khoản 1 điều 2 nghị định 117/2020/NĐ-CP, người có thẩm quyền sẽ chuyển hồ sơ vụ việc cho cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình sự.

Luật sư Lê Trung Phát (Đoàn luật sư TP.HCM) chỉ ra một số bất cập trong quy trình xử lý hiện tại. Ông cho rằng, trong vụ việc liên quan đến Đoàn Di Băng, việc Sở Y tế Đồng Nai giao cho Công ty EBC tự thu hồi và tiêu hủy sản phẩm khi chưa có quyết định xử phạt vi phạm hành chính là chưa phù hợp và có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng.

Vấn Đề Về Kiểm Nghiệm Và Chứng Cứ

Luật sư Phát nhấn mạnh, trong vụ việc này, kết quả kiểm nghiệm của Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm tỉnh Quảng Trị và Viện Kiểm nghiệm thuốc TP.HCM có sự chênh lệch lớn. Tuy nhiên, Thanh tra Sở Y tế tỉnh Đồng Nai lại không lấy mẫu để kiểm nghiệm lại mà chỉ kiểm tra về mặt hình thức. Điều này đặt ra câu hỏi về tính khách quan và chính xác của kết luận thanh tra.

“Việc chưa ban hành quyết định xử phạt hành chính mà công ty tự nguyện tiêu hủy hàng hóa sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc thanh tra, kiểm tra về sau và đặc biệt là nếu cơ quan điều tra vào cuộc thì sẽ không còn chứng cứ để thu thập, không còn mẫu thử để kiểm nghiệm”, luật sư Phát cảnh báo.

Điều Chỉnh Báo Cáo Của Sở Y Tế Đồng Nai: Dấu Hiệu “Bao Che”?

Ngày 23-5, ông Lê Quang Trung – giám đốc Sở Y tế Đồng Nai – đã ký văn bản gửi Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) điều chỉnh lại nội dung báo cáo, sửa từ “không có dấu hiệu hình sự” thành “chưa phát hiện sai phạm phải chuyển cơ quan cảnh sát điều tra”.

Luật sư Trương Nguyễn Công Nhân (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng việc Sở Y tế Đồng Nai kết luận “không có dấu hiệu hình sự” là vượt quá thẩm quyền của mình. Việc kết luận có hay không có dấu hiệu hình sự thuộc thẩm quyền của cơ quan công an chứ không phải cơ quan y tế.

Bộ Y Tế Vào Cuộc: Tạm Dừng Hoạt Động Kinh Doanh

Ngày 24-5, Cục Quản lý dược, Bộ Y tế tiếp tục có quyết định thu hồi sản phẩm liên quan đến công ty của Đoàn Di Băng và yêu cầu tạm dừng hoạt động sản xuất, kinh doanh của Công ty EBC Group và Công ty VB Group. Động thái này cho thấy sự quyết liệt của Bộ Y tế trong việc xử lý các vi phạm trong lĩnh vực mỹ phẩm.

Vụ việc thu hồi mỹ phẩm liên quan đến Đoàn Di Băng là một hồi chuông cảnh tỉnh về những lỗ hổng trong quy trình quản lý, kiểm soát chất lượng mỹ phẩm hiện nay. Để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, cần phải:

• Minh bạch hóa quy trình thu hồi, tiêu hủy hàng hóa vi phạm: Cần có quy định rõ ràng, cụ thể về trách nhiệm của các bên liên quan, đặc biệt là cơ quan chức năng và doanh nghiệp vi phạm.
• Nâng cao năng lực kiểm nghiệm: Đầu tư trang thiết bị hiện đại, đào tạo đội ngũ chuyên gia có trình độ chuyên môn cao để đảm bảo kết quả kiểm nghiệm chính xác, khách quan.
• Tăng cường thanh tra, kiểm tra: Thường xuyên tiến hành thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm để kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm.
• Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm: Áp dụng các hình thức xử phạt nghiêm khắc đối với các hành vi sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
• Nâng cao nhận thức của người tiêu dùng: Tuyên truyền, phổ biến kiến thức về mỹ phẩm, cách lựa chọn sản phẩm an toàn, chất lượng để người tiêu dùng có thể tự bảo vệ mình.

Trách Nhiệm Của Doanh Nghiệp Trong Việc Thu Hồi và Tiêu Hủy Hàng Hóa

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng cần nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc đảm bảo chất lượng sản phẩm, chủ động thu hồi hàng hóa khi phát hiện sai sót và phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng trong quá trình xử lý. Việc đặt lợi ích của người tiêu dùng lên hàng đầu không chỉ giúp doanh nghiệp xây dựng uy tín, thương hiệu mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành mỹ phẩm Việt Nam.

Từ vụ việc thu hồi mỹ phẩm liên quan đến Đoàn Di Băng, có thể thấy rằng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và người tiêu dùng trong việc quản lý, kiểm soát chất lượng mỹ phẩm. Việc minh bạch hóa quy trình, nâng cao năng lực kiểm nghiệm và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm là những yếu tố then chốt để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và xây dựng một thị trường mỹ phẩm lành mạnh, bền vững.