Vụ Án Thuận An: Lật Tẩy Chiêu Trò Thâu Tóm

Vụ án Tập đoàn Thuận An đang gây chấn động dư luận, phơi bày những góc khuất đen tối trong hoạt động đấu thầu và thực thi dự án tại Việt Nam. Từ một doanh nghiệp ít tên tuổi, Thuận An đã vươn lên trở thành “ông trùm” trong lĩnh vực xây dựng cầu đường, nắm trong tay hàng loạt dự án ngàn tỷ. Tuy nhiên, đằng sau sự thành công đó là những thủ đoạn tinh vi, những “mánh khóe” được Chủ tịch Nguyễn Duy Hưng và đồng phạm sử dụng để thâu tóm các gói thầu, gây thiệt hại nghiêm trọng cho tài sản nhà nước. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích chi tiết các chiêu thức “rải tiền” và “đi đêm” của Tập đoàn Thuận An, đồng thời làm rõ trách nhiệm của các cá nhân liên quan.

Thuận An: Từ Xây Dựng Nhỏ Lẻ Đến “Đế Chế” Ngàn Tỷ

Thành lập năm 2004 với tên gọi ban đầu là Công ty CP Phát triển xây dựng và thương mại Thuận An, doanh nghiệp này chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực đầu tư và xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, kinh doanh mua bán điện và năng lượng tái tạo, đầu tư bất động sản. Đến năm 2015, Thuận An chính thức đổi tên thành Công ty CP Tập đoàn xây dựng Thuận An, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ. Dưới sự điều hành của Chủ tịch Nguyễn Duy Hưng và Tổng giám đốc Trần Anh Quang, Thuận An nhanh chóng “vươn vòi” đến nhiều dự án cầu đường trên khắp cả nước, trúng thầu những gói thầu trị giá hàng ngàn tỷ đồng.

Tuy nhiên, sự trỗi dậy thần tốc của Thuận An không chỉ dựa vào năng lực thực tế mà còn được “bơm” bằng những “liều doping” phi pháp. Kết luận điều tra cho thấy, ông Nguyễn Duy Hưng đã sử dụng nhiều chiêu trò để “mua đường”, “lót tay” quan chức, từ đó dễ dàng thâu tóm các dự án béo bở.

Cơ quan điều tra đã làm rõ thủ đoạn chung mà Chủ tịch Tập đoàn Thuận An sử dụng tại 5 dự án đang bị điều tra. Đó là thông qua người quen, người có chức vụ để tác động và chi tiền “cơ chế” cho lãnh đạo ban quản lý dự án hoặc lãnh đạo địa phương để thâu tóm các gói thầu. Cụ thể:

Dùng “Quân Xanh, Quân Đỏ” Thông Thầu: Vụ Cao Tốc Tuyên Quang – Phú Thọ

Tại dự án cao tốc Tuyên Quang – Phú Thọ, Nguyễn Duy Hưng đã thông qua Nguyễn Văn Huy (một mối quan hệ quen biết từ trước) để tiếp cận Trần Viết Cương, Giám đốc Ban quản lý dự án Tuyên Quang. Sau khi được ông Cương tiết lộ thông tin về gói thầu số 26, Hưng đã đề nghị nâng giá dự toán nhưng không được chấp thuận.

Để “lách luật”, ông Cương đã chủ động mời Phạm Quang Hiệp (Giám đốc Công ty Hiệp Phú) và Lại Xuân Hùng (Tổng giám đốc Công ty Licogi 14) cùng liên danh với Tập đoàn Thuận An. Sau đó, ông Cương chỉ đạo cấp dưới tiết lộ dự toán chi tiết gói thầu số 26 cho nhóm Thuận An.

Kết quả, liên danh Thuận An – Hiệp Phú – Licogi 14 trúng thầu với giá hơn 90 tỷ đồng. Sau khi trúng thầu, Nguyễn Duy Hưng giao cho Nguyễn Văn Huy quản lý và điều hành 3 đội thi công, đồng thời cắt lại 14% tiền “cơ chế”. Từ đó, Hưng thu được 4 tỷ đồng tiền ngoài hợp đồng và hơn 5,8 tỷ đồng tiền chênh lệch giá vật liệu.

Để “bôi trơn”, Hưng chỉ đạo Huy đưa cho Trần Viết Cương 8 tỷ đồng. Ngoài ra, ông Cương còn nhận thêm 2,5 tỷ đồng từ Phạm Quang Hiệp và 2 tỷ đồng từ Lại Xuân Hùng. Tổng cộng, ông Trần Viết Cương đã nhận 12,5 tỷ đồng từ 3 nhà thầu.

“Bôi Trơn” Ban Quản Lý Dự Án 4: Vụ Quốc Lộ 14E

Tại dự án quốc lộ 14E, Chủ tịch Tập đoàn Thuận An có quan hệ thân thiết với Nguyễn Quang Huy, Giám đốc Ban quản lý dự án 4, Cục Đường bộ Việt Nam. Hai bên thống nhất việc Thuận An chi tiền “cơ chế” cho Ban quản lý dự án 4 bằng 5% giá trị hợp đồng trước thuế, cùng 0,6% cho chi cục trưởng quản lý xây dựng đường bộ và lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam.

Sau khi phân chia gói thầu, Thuận An được tham gia thi công 2 trong 3 gói thầu. Quá trình thẩm định và phê duyệt thiết kế, dự toán, Hưng đã đưa 1,2 tỷ đồng cho Vũ Hải Tùng, Chi cục trưởng quản lý xây dựng đường bộ. Trước khi phê duyệt điều chỉnh hồ sơ mời thầu lần 2, Hưng chỉ đạo đưa thêm 1,3 tỷ đồng cho Tùng.

Quá trình thi công, Tập đoàn Thuận An đã chi tiền “cơ chế” cho Ban quản lý dự án 4 và Chi cục Quản lý xây dựng đường bộ. Cụ thể, ông Hưng đã đưa cho Nguyễn Quang Huy tổng số 9,1 tỷ đồng và cho Vũ Hải Tùng tổng cộng 4,65 tỷ đồng.

“Lót Tay” Giám Đốc Ban Quản Lý Dự Án Quảng Ninh: Vụ Đường Ven Sông Hạ Long – Đông Triều

Tại tỉnh Quảng Ninh, trước khi đấu thầu gói thầu số 13 của dự án đường ven sông Hạ Long – Đông Triều, ông Hưng đã gặp và đưa 10.000 USD cho Phạm Thanh Bình, Giám đốc Ban quản lý dự án Quảng Ninh. Sau đó, liên danh của Thuận An trúng thầu trị giá 706 tỷ đồng.

Sau khi trúng thầu, Hưng chỉ đạo cấp dưới chi tiền “cơ chế” 5 tỷ đồng cho ông Bình. Ngoài ra, ông Bình còn nhận tiền từ 2 nhà thầu khác, tổng cộng là 9,2 tỷ đồng và 10.000 USD. Ông Bình khai đã chuyển 5 tỷ đồng cho Văn phòng UBND tỉnh Quảng Ninh để hỗ trợ kinh phí cho hoạt động chung của tỉnh.

Hậu Quả và Khắc Phục

Kết quả điều tra cho thấy, hành vi của Nguyễn Duy Hưng và đồng phạm đã gây thiệt hại cho tài sản nhà nước hơn 120 tỷ đồng và hưởng lợi bất chính 98 tỷ đồng. Tuy nhiên, quá trình điều tra, các bị can và người liên quan đã tự nguyện nộp khắc phục hơn 102 tỷ đồng và 90.000 USD. Cùng với hơn 32 tỷ đồng trong các tài khoản, sổ tiết kiệm do gia đình ông Hưng tự nguyện giao nộp, toàn bộ thiệt hại trong vụ án đã được khắc phục.

Vụ án Tập đoàn Thuận An là một hồi chuông cảnh tỉnh về tình trạng tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực xây dựng cơ bản tại Việt Nam. Nó cho thấy, nếu không có cơ chế kiểm soát chặt chẽ, không có sự giám sát hiệu quả của cộng đồng, thì những “con sâu” như Nguyễn Duy Hưng sẽ dễ dàng đục khoét tài sản nhà nước, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Vụ án này cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường tính minh bạch trong hoạt động đấu thầu, nâng cao năng lực quản lý dự án và kiên quyết xử lý nghiêm minh mọi hành vi tham nhũng, tiêu cực.

Vụ án Thuận An cho thấy, để thâu tóm các dự án ngàn tỷ, Nguyễn Duy Hưng và đồng phạm đã sử dụng chiêu bài “đi đêm” một cách bài bản và tinh vi. Từ việc “lót tay” quan chức đến việc “mua chuộc” ban quản lý dự án, mọi hành động đều được tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo “phi vụ” thành công. Tuy nhiên, lưới trời lồng lộng, những hành vi phi pháp của Thuận An cuối cùng cũng bị phơi bày trước ánh sáng công lý.